Igisubizo cya FARDC ku byo M23 iherutse gutangaza

Ingabo za Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo (FARDC) zatangaje ko atari zo zikomeje imirwano mu burasirazuba bw’igihugu, zishinja umutwe w’inyeshyamba wa AFC/M23 kwica abasivile mu bice ugenzura no kubakoresha nk’ingabo zo kwikingaho.

Mu butumwa bw’amajwi n’amashusho yatangaje mu ijoro ryo ku wa Gatatu tariki ya 29 Ukwakira 2025, umuvugizi wa FARDC Jenerali Majoro (Maj Gen) Sylvain Ekenge yavuze ko amatangazo avuguruzanya ya M23 atanga impamvu y’urwitwazo ko FARDC yarenze ku gahenge.

Mu itangazo yasohoye ku wa Kabiri tariki ya 28 Ukwakira 2025, M23 yashinje FARDC gutera indi ntambwe mu kurenga ku gahenge ku murongo w’imbere wo ku rugamba no hakurya ya wo, isezeranya kuzajya yirwanaho ikoresheje uburyo bwose bukenewe mu kurengera abasivile.

M23 yanashinje FARDC kugaba igitero kinini ikoresheje imbunda za rutura n’indege nto z’intambara zitajyamo umupilote (drones) mu duce dutuwe cyane twa Kibati muri teritwari ya Walikale, i Bibwe na Nyabiondo muri teritwari ya Masisi, n’i Bukombo muri teritwari ya Rutshuru, mu ntara ya Kivu ya Ruguru.

Maj Gen Ekenge yavuze ko ahubwo ayo matangazo agaragaza ubushake bugaragara bwo kudobya gahunda y’amasezerano y’amahoro yasinyiwe i Washington muri Kamena (6) hagati y’u Rwanda na DRC, n’ibiganiro by’i Doha, hagati ya M23 na DRC. Yavuze ko ikintu gikuru gishishikaje FARDC ari ukugaruza ubusugire ku butaka bwose bwa Congo.

Mu itangazo rye – nubwo nta gihamya yatanze – Maj Gen Ekenge yavuze ko urugaga rw’inyeshyamba rukomeje kwigwizaho abasirikare n’ibikoresho bivuye mu Rwanda, ndetse ko ingabo za leta zikomeje kugabwaho ibitero umusubirizo.

Kuva mu cyumweru gishize habaye imirwano ikomeye mu Ntara ya Kivu ya Ruguru no mu Ntara ya Kivu y’Epfo, nk’uko bikubiye muri raporo y’umushinga w’ubushakashatsi ukurikirana ibibazo by’umutekano mu bice binyuranye ku isi, witwa Critical Threats, wo mu kigo American Enterprise Institute cyo muri Amerika.

Kuva mu ntangiriro y’uyu mwaka, M23 igenzura umujyi wa Goma, umurwa mukuru w’Intara ya Kivu ya Ruguru, na Bukavu, umurwa mukuru wa Kivu y’Epfo, n’ibindi bice byinshi byo muri izo ntara, muri iyi ntambara yongeye kwaduka mu mpera y’umwaka wa 2021, nubwo imaze imyaka hafi 30 ihagarara ikongera ikubura.

Nk’uko BBC dukesha iyi nkuru ibitangaza, FARDC na M23 basohoye aya matangazo mu gihe kuri uyu wa Kane tariki ya 30 Ukwakira 2025, i Paris mu murwa mukuru w’Ubufaransa, haba inama yiga ku mutekano mu karere k’ibiyaga bigari yatumijwe na Perezida w’Ubufaransa Emmanuel Macron ku bufatanye na Togo nk’umuhuza uhagarariye Umuryango w’Ubumwe bw’Afurika (AU).

Perezida wa DRC Félix Tshisekedi na Perezida Faure Gnassingbé wa Togo bemeje ko bitabira iyi nama iri bubere mu muhezo.

Radiyo Mpuzamahanga y’Ubufaransa (RFI), yatangaje ko Perezida w’u Rwanda Paul Kagame, Évariste Ndayishimiye w’u Burundi n’uwa Uganda Yoweri Museveni na bo batumiwe, ariko ibatari bwitabire iyi nama.

Iyi nama iritabirwa kandi n’intumwa z’Umuryango w’Ubumwe bw’Afurika, abategetsi banyuranye bo mu Muryango w’Abibumbye (ONU), abo mu Muryango w’Ubumwe bw’Uburayi (EU), na Massad Boulos, intumwa nkuru kuri Afurika ya Perezida w’Amerika.